Пролетниот замор е нормален физиолошки процес кој се јавува со повеќе или помалку симптоми кај сите луѓе, но експертите велат дека оваа година многумина ќе го почувствуваат тоа посилно од кога било досега.
Нутриционистката и диететичарка Марта Мартиниќ истакнува дека можеме да почувствуваме неколку видови на замор и тие не треба да се мешаат со пролетен замор.
Нутриционистката Оља Мартиниќ предупредува дека постојат неколку видови на замор и треба да обрнете внимание на симптомите.
– Пролетниот замор трае кратко и со мала интервенција во животниот стил, подобрувањето е видливо. Хроничниот замор е сериозна состојба што денес има свој код како болест. Не е пријатно кога се совпаѓа со пролетен замор и често е потребно да се побара стручна поддршка. Спортскиот замор се јавува по зголемена активност поради бавно закрепнување и дисбаланс на исхраната. Лесно се решава со персонализирани нутриционистички третмани. Комбинацијата на исцрпеност и пролетен замор е честа, а има и промени во крвниот притисок, плитко дишење, сува кожа и слично – објаснува Мартиниќ.
– Пролетта е период од годината кога нашето тело се подготвува за поголеми активности на отворено во наредните потопли денови и на некој начин сите се будиме од еден вид хибернација. Затоа, овој период најдобро се користи за детоксикација или зајакнување на телото, зајакнување на физиолошките функции и враќање на рамнотежата на одредени системи кои беа нарушени во текот на зимата поради недостаток на сонце и да останат надвор – вели доц. д-р с.ц. Донатела Вербанац, дипл. инженер по медицинска биохемија на Фармацевтски и биохемиски факултет во Загреб.
Таа посочува дека нерамнотежата најчесто се јавува во системите одговорни за лачење на дигестивни сокови и хормони, а наоѓа и потврда во стручните научни истражувања кои посочуваат дека годината што стоеше зад нас беше исклучително тешка и влијаеше на нас психички и физички.
– Го изгубивме редовниот ритам на промена на дневните фази поврзани со светлината и темнината, што го наруши здравиот сон, но и сите други системи. Затоа тврдам дека овогодинешниот пролетен замор особено падна на луѓето кои веќе почувствуваа потешкотии на преминот на сезоните – рече проф. Вербанац.
Таа додава дека имаме и на располагање голема количина на храна, која е многу богата со енергија, но е нутриционистички слаба и тоа влијае и на нашето здравје.
– Здравјето започнува со здрав баланс на добри бактерии во нашите црева, пред се млечни киселини бактерии познати како LGG. Потрошувачка на храна што содржи LGG бактерии, како што се ферментирани млечни производи, храна како сурово овошје и зеленчук кои се живеалишта за оваа бактерија, кисела зелка, варен компир и цикорија се она што е пожелно и потребно во исхраната и што може многу брзо да ја врати рамнотежата и да го елиминира тој пролетен замор – советуваше проф. Вербанац.
Посебни препораки
Најчесто се предлага зголемен внес на млади пука од зеленчук, како што е кромид од кромид, врвови од коприва, дива зелка или бебешки спанаќ.
– Кај жените, храната богата со железо е исто така добар избор, а кај страдалниците од алергија, дозираниот престој останува на отворено, каде што се појавува полен. Спортистите треба да го земат предвид нивото на pH во оброците што ги консумираат – објаснува нутриционистката Оjaа Мартиниќ, додавајќи дека треба да се избегнува храна која е интензивно зачинета и рафинирана и богата со натриум и големи количини на рафиниран шеќер, бидејќи го продолжува времетраењето и интензитетот на заморот.
Пролетта ви пречи – поленот ве напаѓа и имунитетот паѓа?
Фармацевт скенира цена на црвена кутија со лекови со читач на баркодови во аптека
Со оглед на сè побогатата понуда на сезонска храна на пазарите, пролетта е идеално време за разновидност на чинија, а проф. Verbanac исто така нè потсетува дека ја завршува сезоната на лов на мали сини риби како сардини и сардела, кои се хранлива ризница на корисни материи.
Што треба да правиме доколку го почувствуваме пролетниот замор?
Дипл. Ана Галиќ Скоко маг. фармацефт од Загреб вели дека луѓето можат да пијат разни витамини и минерали, како и билни препарати за ублажување на симптомите на пролетен замор, па затоа ги наведе оние што им ги препорачуваат на клиентите кои се жалат на нивните проблеми. Сите тие ќе помогнат чувството на исцрпеност да помине што е можно побрзо и да се вратат во добра форма.
1. витамин Ц.
Тој е многу моќен антиоксиданс содржан во агруми, калинка и зелен лиснат зеленчук како блитва, кеale и спанаќ.
2. витамини од групата Б.
Тоа се витамини кои позитивно влијаат на расположението, ја намалуваат раздразливоста и заморот затоа што играат важна улога во ослободувањето на енергијата од храната, а истовремено придонесуваат за нормалното функционирање на нервниот систем. Ги има во месото, рибата, цели зрна, мешунките, пченичната микроб.
3. витамин Е.
Овој витамин помага за подобра циркулација, го неутрализира дејството на слободните радикали и го подобрува функционирањето на имунолошкиот систем. Богати извори на витамин Е се растителни масла како сончоглед, семе од бадем, кикирики и јајца.
4. магнезиум
Магнезиумот е минерал неопходен за правилно функционирање на срцето, мускулниот и нервниот систем и учествува во повеќе од 300 метаболички процеси. Го наоѓаме во грав, грашок, цели зрна, ореви и темни чоколади.
5. Железо
Овој минерал е вклучен во транспортот на кислород, раст и поделба на клетките, а неговиот недостаток предизвикува анемија, замор и намалена способност за работа. Најдобар природен извор на железо во храната се остатоци, црвено месо, јајца, лиснат зеленчук, мешунки, риба. Одличен извор е зеленчукот со зелен лисја како блитва, кеale или спанаќ, кој исто така содржи витамин Ц потребен за ресорпција на железо.
6. Макроелементи
Овие се сложени јаглехидрати, како што се оние што се наоѓаат во цели зрна и производи од цели зрна, компири и тестенини. Тие предизвикуваат долгорочно зголемување на нивото на шеќер во крвта што значи повеќе енергија. Исхраната богата со јаглени хидрати го зголемува и нивото на хормонот серотонин во организмот, а со тоа и расположението и енергијата.
7. Коензим Q10
Тоа е супстанца слична на витамин и е присутна во секоја клетка на нашето тело. Телото самостојно го синтетизира, а клетките го користат за да создадат енергија неопходна за нивниот раст и одржување. Тој е моќен антиоксиданс и има цитопротективно дејство и има кардиопротективна и мускулна заштитна улога. Таа е присутна во мали количини во многу видови храна, особено во црниот дроб, бубрезите, како и говедско, соино масло, сардини, скуша и кикирики.
8. Женшен
Женшен е познат по своите антиоксидативни, антиинфламаторни, адаптогени, кардиотонични и стимулативни ефекти. Ги подобрува психофизичките способности, ја враќа силата, ги намалува напнатоста и слабоста.
9. Млеч
Тоа е пчелен производ кој, како природен биостимуланс, го зајакнува имунитетот со својата содржина на витамини, минерали, аминокиселини и други супстанции. Матичниот млеч ги надополнува енергетските резерви на организмот и ја зголемува целокупната виталност на организмот.
