Од 1997 година, кога IBM-овата вештачка интелигенција Deep Blue го победи светскиот шампион во шах, Гари Каспаров, компјутерите се наметнаа како доминантни играчи во светот на шахот. Со текот на времето, нивната надмоќ над луѓето стануваше се поизразена, а денес, компјутерите ги надминуваат човечките способности во шах во секој поглед. Веќе 15 години нема човек што го победил компјутерот на турнир.
Шаховските компјутери: Историја на надмоќта
Компјутерски шаховски програми поминаа долг пат од 90-тите години до денес. Кога Deep Blue го победи Каспаров, тоа беше историски момент, кој го означи почетокот на една нова ера во шахот. Со секоја нова генерација на шаховски компјутери, тие стануваа сè поинтелигентни и поефикасни, додека луѓето, иако можат да играат одлично, едноставно не можат да се натпреваруваат со безграничната компјутерска обработка.
Нов пристап: Компјутери кои играат како луѓе
Сепак, нови истражувања нудат еден поинаков поглед на оваа доминација. Тим истражувачи, предводен од професорот по компјутерски науки Џон Клајнберг од Универзитетот Корнел, разви вештачка интелигенција за шах која не е насочена кон победа над луѓето, туку кон играње како луѓе. Целта не е само да се создаде попријатно искуство за играчите, туку и да се разбере како компјутерите носат одлуки, и што можат луѓето да научат од тоа.
„Шахот е една од оние активности што луѓето ја учат целиот свој живот, а сепак, компјутерите сега се супериорни во секој поглед“, вели Клајнберг. „Затоа, шахот е идеално место каде што можеме да ги разбереме човечките вештини низ призмата на супер-интелигентната вештачка интелигенција.“
Како компјутерите учат од луѓето
Овој нов шаховски компјутер е дизајниран да го имитира начинот на размислување на човечките играчи. Наместо да се фокусира само на победата, компјутерот ги анализира одлуките кои луѓето ги носат на шаховската табла и обидува да ги повтори. Овој начин на учење отвора можности за нови истражувања во областите на однесување, стратегија, и когнитивни науки.
Зошто е важно ова истражување?
Разбирањето на начинот на кој компјутерите носат одлуки во споредба со луѓето може да ни помогне да научиме повеќе за нашите сопствени мисловни процеси. Ова истражување може да биде корисно не само за подобрување на шаховските вештини, туку и за други области како што се стратегија, решавање на проблеми, и дури и за подобрување на вештачките интелигенции во други контексти.
Иако компјутерите го победија човештвото во шах, ова не значи крај за луѓето во играта. Напротив, соработката помеѓу човечките вештини и компјутерската интелигенција може да отвори нови хоризонти во шахот и надвор од него.